Theo phong tục Ấn Độ, vào mùa mưa các tu sĩ đều phải ở một chỗ tu tập gọi là an cư mùa mưa, thời gian kéo dài ba tháng. Tu sĩ Phật giáo cũng không ngoại lệ.
Nhưng an cư theo truyền thống Phật giáo do đức Thế Tôn quy định thì có thêm những ý nghĩa đặc biệt và quan trọng hơn. Đặc biệt là vì thời kỳ này hiện diện đủ bốn chúng đệ tử của Phật trong một môi trường tu học phước tuệ; tập thể các tỳ kheo ở chung trú xứ sống với tinh thần hòa hợp; và mỗi cá nhân tỳ kheo có điều kiện để tiến tu phạm hạnh. Quan trọng là vì có sự hòa hợp và thanh tịnh của Tăng.
Hòa hợp và thanh tịnh là hai yếu tố cấu thành bản thể vững chắc của Tăng, là một qui luật không thể thiếu được qua định thức duyên khởi. Ví như hai mặt của một tấm gương phẳng cùng tồn tại không tách biệt, vì tách ra thì gương không còn và hoàn toàn mất tính năng phản chiếu. Thanh tịnh và hòa hợp cũng vậy. Nếu hai yếu tố này bị tách rời thì thể của Tăng không tồn tại, ba ngôi báu sẽ không còn hiện hữu và nhân loại sẽ không còn nguồn hạnh phúc chơn chánh.
Sự tồn tại của Tăng hơn 2500 năm qua đã minh chứng điều đó. Quá trình hình thành và phát triển của Phật giáo tùy thuộc vào thời gian không gian, tùy thuộc vào văn hóa kinh tế xã hội hay môi trường tự nhiên ở mỗi quốc độ khác nhau mà hình thức an cư được tổ chức có khác biệt, nhưng nội dung không thay đổi, ý nghĩa của nó vẫn được duy trì đầy đủ và liên tục. Mặc dù hình thức an cư còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố bên ngoài, nhưng điều quan trọng vẫn là ý nghĩa bên trong - nguyên thủy của đạo Phật - cốt tủy của một cơ thể sống thực, nó là nguồn gốc đưa đến giải thoát khổ đau, và đạt được hạnh phúc an lạc cho đời.
An cư có ý nghĩa đặc biệt, quan trọng và thiêng liêng như vậy. Nên trong thời gian này, Phật tử chúng ta cần phải tinh tấn tu học, hoàn thiện phẩm cách đạo đức, thanh tịnh ba nghiệp; chung sống trong tinh thần hòa hợp, sách tấn lẫn nhau; cùng làm bạn lữ vững bước tiến về bờ giác.
BBT.
[Tập san Pháp Luân - số 3]
