Nằm trong góc sân chuồng, con Bê uể oải nhai lại mớ rơm khô mà mắt nó cứ ngó mông lung ra ngoài.
Nơi ấy có mấy bụi tre già, thỉnh thoảng vang lên những tiếng cót két mỗi khi có cơn gió mạnh thổi qua. Một xe đầy cỏ tươi mà chủ nhà mới mua về đang chất đống ở đó. Dường như lâu lắm rồi, Bê chưa được lót dạ miếng cỏ tươi nào. Cơn nắng hạn kéo dài đã đốt cháy hết mọi cánh đồng… Rơm rạ giờ đây cũng trở nên khan hiếm.
Nhưng Bê biết mình chỉ hoài công mơ tưởng và chờ đợi vô ích. Nhà chủ có đến hằng tá bò sữa. Một đàn bò tơ và cừu tới lứa đang cần vỗ béo để bán thịt. Nên dù trời có hạn hán hay mưa bão, ông ta vẫn tìm mua cỏ tươi từ các nơi khác. Có lẽ vì lời hứa với Sư Ông, mà cho đến nay Bê vẫn chưa bị đem bán hay làm thịt. Chú Bê con, với bộ lông vàng óng ả non tơ, được người ta mang đến cho chùa nuôi để lấy phân bón cây khi mới mấy tháng tuổi. Từ đó, nó được Sư Ông đặt tên là con Bê Vàng. Cái tên ấy đã theo nó đến tận bây giờ, dù cuộc hồng trần đã bao phen xoay vần biến đổi.
Ánh mắt Bê lại mơ màng hoài tưởng. Nó bỗng nhớ đến một thời oanh liệt xa xưa. Một thời nó được tự do yên ổn bên mái chùa, cùng với bao tấm lòng người. Ngày ngày, Bê được thả rong nơi vườn chùa, được ăn toàn cỏ tươi, uống nước giếng mát lạnh. Là kiếp thú, nhưng từ tấm bé được nuôi dạy ở chùa, Bê đã biết tỏ ra quyến luyến lại nghe được tiếng người. Mỗi lần thấy dáng Sư Ông đi lại trong sân, Bê liền chạy đến… để được Sư Ông vuốt ve bộ lông và ân cần nói chuyện với nó như một đứa đệ tử nhỏ. Mấy chú điệu cũng thích chơi đùa, chăn giữ Bê, ai cũng xem nó như một thành viên trong chùa, dành cho nó mọi quyền ưu tiên chăm sóc. Thế mà… bây giờ trong kiếp đọa đầy cực nhục, nó chỉ mơ đến một nắm cỏ xanh. Một chút mơ ước nhỏ nhoi ấy nó cũng đã phải trả giá. Một lần Bê phản ứng lại chủ, vì bắt nó chở hàng quá nặng mà chỉ cho ăn toàn rơm khô. Thấy vậy, ông chủ bước lại vỗ về:
Có cỏ tươi đây ngon lắm… mày chở hàng tới chợ xong, tao sẽ cho ăn.
Rồi ông cột nắm cỏ tươi ngay đầu xe, chỉ cách mũi con Bê chừng nửa thước. Mùi cỏ thơm thơm làm tinh thần Bê hưng phấn lên. Nó ra sức kéo. Nắm cỏ cứ chập chờn trước mắt, chỉ cần một sải chân là có thể vớ tới. Vậy mà… nó cứ bước, từng bước nặng nề trên đoạn đường dài khúc khuỷu đầy dốc và ổ gà. Mấy lần Bê gần như ngã quỵ vì mệt lã vì đói khát. Nhưng nó vẫn phải cố… phải cố… vì chút mồi ngon đang ở ngay trước mắt và vì ngọn roi luôn chực hờ quất vào lưng từ phía sau. Trong nỗi đau đớn nhọc nhằn, Bê chợt nhớ đến một bài thuyết pháp mà có lần nó nghe Sư Ông giảng cho mấy chú Tiểu nghe. Trong đó có câu chuyện về con Lừa. Cảnh ngộ của con Lừa mới giống nó làm sao! Cũng vì nắm cỏ xanh làm mồi nhử mà nó phải vắt kiệt sức mình ra… chút dư vị hư ảo của cuộc đời đã lôi cuốn không biết bao nhiêu sinh vật tự nguyện làm con thiêu thân lao mình vào đó.
Từng cơn gió nhẹ thoảng đưa… mùi cỏ thơm hắt vào, nhưng cơn đói của Bê đã nhanh chóng tan biến. Nó không còn cảm thấy thèm khát hay mơ tưởng điều gì nữa. Ngày xưa, khi được sống trong cảnh ấm no an lạc, thì Bê lại ao ước mơ về những chân trời mới lạ. Một nơi chứa đầy mật ngọt yêu thương, một khoảnh trời xanh rộng lớn bao la đủ cho nó mặc sức tung hoành trong thế giới của riêng mình. Và cứ thế, ngày qua ngày, nó dẫm đạp trên đất chùa, tìm ăn những đọt cỏ xanh non còn đẫm hạt sương mai buổi sáng trong chốn thiền môn, mà tâm hồn nó thì mơ tưởng vọng cầu, thích dõi tầm mắt hướng tìm một cõi xa xăm nào khác.
Cho đến một hôm…, nó bắt đầu trở chứng, chạy nhảy phá phách khắp khu đất chùa và sang cả vườn rộng hàng xóm. Lúc này, mấy chú tiểu bận đi học xa, nên chẳng còn ai để chăn Bê nữa. Thế là… Sư Ông buộc lòng phải đem nó cho một trại chủ chăn nuôi đến xin. Khi trao con Bê cho chủ mới, Người không quên dặn dò:
Nó được ở chùa từ nhỏ, tánh tình tuy có phá phách đôi chút nhưng rất hiền lành. Thí chủ nuôi nó làm phúc, xin đừng làm thịt hay bán nó đi, tội nghiệp…
Dạ, chúng con hiểu thưa Sư Ông! Nhà con có cả cánh đồng cỏ để thả bò và cừu, lại có mấy mươi con Bò cái đang tơ. Con Bê này con nuôi dùm chùa, chỉ để thả chung đàn cho vui. Đến khi nào nó chết, con sẽ đem về chôn ở đất chùa.
… Có tiếng bước chân người đến gần, tiếng nói chuyện lao xao bên ngoài. Bê nằm bệt xuống đống rơm, thân hình nó gần như bất động.
Ba ơi! Con Bê có vẻ già yếu lắm rồi. Nó chẳng còn làm được tích sự gì nữa. Vậy mình làm thịt nó cho rồi.
Ậy! Chừng nào nó chết hẳn hay. Hơn nữa ba đã hứa với Sư Cụ trên Chùa…
Ôi chao! Một lời hứa suông thì có gì mà ba phải sợ. Chẳng ai còn nhớ tới đâu. Vả lại làm gì có chuyện bò chết đem về chôn đất chùa bao giờ.
Không biết có sức mạnh nào giúp cho con Bê vụt đứng dậy. Thoắt một cái nó đã phóng ra khỏi cửa chuồng. Bê ra sức chạy, chạy tung cả bụi mù. Xa xa bóng nó chỉ còn là vệt mờ thăm thẳm trong buổi hoàng hôn đang xuống.
***
Thưa Sư Ông! Con Bê đã trở về.
Tiếng chú tiểu vang lên bên ngoài tịnh thất. Sư Ông liền xả thiền rồi bước ra ngoài. Con Bê nằm gục bên thềm cửa, hơi thở gấp gáp mệt nhọc. Sư Ông đến gần, đưa tay xoa nhẹ vào bộ lông xác xơ của nó và nói:
Mô Phật! Cuối cùng thì con đã trở về được đây. Chút hương vị cuộc đời đã làm cho thân xác chúng sanh phải ra nông nổi như thế này, thật đáng thương làm sao. Thôi bây giờ con cứ yên tâm nằm tịnh dưỡng. Hãy buông bỏ hết mọi trần duyên, Sư Ông sẽ chú nguyện cho con…
Con Bê khẻ mở mắt nhìn lên. Hai chân trước nó đưa ra tựa như muốn chắp lại. Trên khóe mắt đọng lại đôi dòng lệ nhỏ. Nó đang sám hối, một lời sám hối muộn màng trong ánh nắng chiều vừa lịm tắt. Thế nhưng, Bê biết rằng ngày mai, khi vầng thái dương vừa tỏ rạng, thì một cuộc sống mới sẽ tiếp diễn, vạn vật lại sinh sôi nẩy nở hơn bao giờ hết. Dẫu sao thì nó cũng đã trở về. Lúc này lòng Bê mới cảm nhận hết sự thanh thản bình yên trong ánh đạo từ bi bất diệt.☸
Lam Khê
[Tập san Pháp Luân - số 18, tr.78, 2005]