NGỌC là một bản trường thi dài 99 khúc ngũ ngôn tứ tuyệt, vừa được nhà thơ Hạnh Phương cho ấn hành vào quý II năm 2010.
Với một tập thơ nho nhỏ xinh xắn (khổ 12x20 cm) có tên là NGỌC sáng giữa nền xanh màu da trời, lồng trong khung màu xanh đậm đã tạo được cảm giác tươi mát, tinh khiết, rất “thơ” cho người đọc.
Trên nền tảng của tư tưởng Phật giáo đã được tiếp nhận một cách nhuần nhị, sâu sắc nhà thơ đã chắt lọc qua tâm thức liễu ngộ trong nhiều năm tháng của đời sống khổ đau và thao thức-những lời Phật dạy, những cốt tủy của kinh tạng, bằng xúc cảm rất riêng, bằng niềm tin không thối chuyển, và nhất là bằng sự giác ngộ đã được thực nghiệm, để kết thành từng viên NGỌC…
Hạnh Phương đã góp nhặt được 99 viên NGỌC ngời sáng thành một tràng chuỗi pháp nhũ mầu nhiệm, thành kính dâng hiến cho người.Theo tinh thần nhà Phật đây là một việc làm thiết thực để cúng dường chư Phật. [“diệu âm hiến cúng Phật/ trái tim tình nở hoa” (01)] Có thể xem NGỌC là một “ thi luận” quy tụ nhiều lời kinh Phật, qua lăng kính cuộc sống của một nghệ sĩ Phật tử thuần thành, đã có quá trình tu học và làm Phật sự gần suốt cuộc đời.
Do đó, NGỌC là một kết tinh tài hoa của tấm lòng thuần khiết, chan hòa với tình đời lẽ Đạo là sự rộng mở của trái tim và sự phát tiết đơm hoa trí tuệ của một nghệ sĩ chân chính, luôn nhạy cảm với mọi đổi thay quanh mình, cho dù đó chỉ là “những hạt sương như ngọc/ đậu trên lá cỏ thi” (08)/hay “nửa khuya nghe lá thở” (10).
Hạnh Phương đã đọc Kinh bằng xúc cảm của trái tim thuần khiết của một nhà thơ, ghi lại sự thấu đạt lẽ mầu cũng vói tâm hồn một nhà thơ do đó, 99 khúc ngũ ngôn đã len nhẹ, thấm đẫm vào hồn người đọc một cách tự nhiên, miên man như một dòng suối:
“Ngọc trời xanh khéo đúc
Thành hạt lệ nụ cười
Tình yêu người phó chúc
Xanh ngàn lá non tươi”
(02)
Và từ dạo ấy:
“Đá kết tinh nên Ngọc
Ngọc khéo đúc nên người
Bờ vai dài suối tóc
Mươn mướt dòng thơ khơi…” (03)
“Những hạt sương như Ngọc
Đậu trên lá cỏ thi
Chở trời trong như lọc
Ánh ánh ngời lưu ly”
(08)
Với niềm xác tín vững chãi, với tâm yên tịnh từ hòa nhà thơ đã nhìn ngoại cảnh với ánh mắt an nhiên qua thấu kính pháp Phật rất sâu sắc:
“Quê hương mình diễm lệ
Thần kinh trầm mặc thế
Ôi! lá ngọc cành vàng
Mặc bao mùa dâu bể”
(12)
Nhà thơ đã tâm sự cũng là ghi dấu một thực nghiệm máu thịt qua bao tháng năm đắm mình trong biển pháp để mài giũa, kết tinh nên những viên Ngọc “muôn thuở rằm tròn xinh”:
“Vắt cạn máu tim mình
Châu ngọc ngân lóng lánh
Nguyệt trong, viền thiền ảnh
Muôn thuở rằm tròn xinh”
(21)
Và một kinh nghiệm trong quá trình thâm nhập Phật pháp tưởng giản dị nhưng là một trong những lời khuyến dạy tha thiết của đức Phật, để mỗi người tự mình tìm thấy “viên ngọc quý” đã sẵn có trong ta từ bao đời-đó là Phật tính (hay tự tánh/ chơn như/ bản lai diện mục/) đã bị đám mây đen vô minh, hay bùn nhơ ngũ trược đeo bám không cho hiển lộ: để mãi mãi gánh chịu khổ đau trong vạn kiếp sinh tử luân hồi:
“Ngọc không trau, không giũa
Ai biết Ngọc quang huy
Lá không xanh mướt lụa
Ai biết hồn kim chi?”
(24)
Khi Ngọc đã sáng tâm đã khai, tuệ đã giác-thì:
“Tự thân Thơ là Ngọc
Người Ngọc giữa trang thơ
Bốn mùa ân mưa móc
Chân như đẹp mỗi tờ”
(31)
Nếu ngược lại mãi trôi lăn trong dòng thác cuồng nộ tham đắm của đời sống mà:
“Đem đời mình cá cược
Vào túy tửu cuồng ca
Hỏi làm sao hiểu được
Tiếng oanh vàng thiết tha?”
(52)
Đức Phật đã bao lần khuyến dạy “hãy tự mình thắp đuốc lên mà đi”, “Tự mình làm chỗ nương cho mình chứ người khác làm sao nương được? Tự mình khéo tu tập mới đạt được đến chỗ nương tựa nhiệm mầu” (PC 160/ Phẩm Attavaggo). Ngọc (78) nhà thơ cũng đã khẳng định lại:
“Tự mình trau giũa mình
Tự mình, tự đẹp xinh
Tự mình cùng cát bụi
Mừng đoàn tụ trùng sinh”
Từ ý nghĩa thâm thúy của lời dạy trên, người đọc nhớ lại nhiều lời dạy của chư Tổ nhằm khai thị cho người học Đạo nhận ra “bản lai diện mục” của chính mình để sớm được kiến Tánh ngộ Đạo: “Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh, tất cả chúng sanh đều là Phật sẽ thành”/ bởi vì trong mỗi chúng ta, ai ai cũng sẵn có “viên ngọc quý” ấy trong người cả; chẳng cần tìm cầu viển vông đâu xa?
“Vượt non cao vực sâu
Tìm Ngọc, Ngọc nơi đâu
Về nhà ngồi tĩnh lại
Lóng lánh mình minh châu!”
(96)
Đọc hết 99 khúc hát trong “thi luận/ trường thi” Ngọc, có một điều không thể tránh khỏi được đó là theo “Lời Vào Thơ” (trang đầu) thì bài trường thi này đã được nhà thơ hoàn thành chỉ trong 24 giờ; do vậy có “vài viên Ngọc” chưa được toàn bích, ngời sáng đúng mực nó bị ràng buộc bởi kinh điển mà chưa thoát ra khỏi sự hạn chế để hòa nhập cùng sự mênh mang của cảm xúc tự nhiên.
Trong lời “Cảm Đề”, Tỳ-kheo Chơn Thiện đã tâm sự: “… Chúng tôi đã hình dung nhà thơ Trụ Vũ và nhà thơ Hạnh Phương đang đong đưa võng bên dòng suối thực tại là để thường nghe tiếng hát diệu âm; chiếc võng ấy là sự an tịnh của tâm thức; dòng suối ấy là toàn cõi hiện tượng giới này. Tiếng hát ấy hôm nay đã được ghi lại trong 100 vần thơ Ngọc…”. Và nhà thơ Trụ Vũ trong “Lời Vào Thơ” cho “Ngọc” đã nhắc lại lời người xưa: “Thi trung tự hữu nhan như ngọc” - nhưng riêng tôi, muốn được “tâm tình” đôi điều với Ngọc. Bởi vì, chính nhờ tiếng hát về diệu âm, diệu nghĩa, diệu lý, diệu hữu… của nàng thơ Ngọc mà tôi cũng đã có được phút giây an tịnh, hạnh phúc tuyệt vời!
Xin cảm ơn nhà thơ Hạnh Phương!
Huệ Thành-Mang Viên Long
[Tập san Pháp Luân - số 74, tr77, 2010]